Дзяржаўная ўстанова культуры «Пастаўская цэнтралізаваная бібліятэчная сістэма» Пастаўская цэнтральная раённая бібліятэка. Першы сялянскі паэт – Паўлюк Багрым: бібліяграфічны паказальнік да 205-годдзя з дня нараджэння.
Паставы, 2017
Урыўкі біяграфіі
Паўлюк Багрым нарадзіўся (2 (14) лістапада 1812 у вёсцы Крошын Навагрудскага павета Гродзенскай губерні, цяпер Баранавіцкі раён Брэсцкай вобласці ў сям’і рамесніка.
Вучыўся ў пачатковай парафіяльнай школе, фундатарам якой быў ксёндз В. Магнушэўскі. Пазнаёміўся з вальнадумнай паэзіяй; пачаў пісаць сам. У сувязі з сялянскімі хваляваннямі 1828 г. у Крошыне і за распаўсюджанне верша «Бунт хлопаў» (варыянт «Рабункаў мужыкоў» Я. Баршчэўскага) прыцягваўся да следства, быў здадзены ў рэкруты. Калі вярнуўся, Паўлюк Багрым, як і яго бацька, працаваў кавалём.
У рамястве дасягнуў мастацкіх вяршыняў, пра што сведчыць зробленая ім каваная жырандоля, якая і сёння захоўваецца ў Крошынскім касцёле. Гэта ўзор мастацкай коўкі на Беларусі ХІХ века.
ПамёрПаўлюк Багрым каля 1891 года, пахаваны на мясцовых могілках.
«Зайграй, зайграй, хлопча малы…»
Зайграй, зайграй, хлопча малы.
І ў скрыпачку і ў цымбалы.
А я зайграю ў дуду,
Бо ў Крошыне жыць не буду.
Бо ў Крошыне пан сярдзіты,
Бацька кіямі забіты,
Маці тужыць, сястра плача:
«Дзе ж ты пойдзеш, небарача?…»
Дзе ж я пайду? Мілы Божа!
Пайду ў свет, у бездарожжа,
У ваўкалака абярнуся,
З шчасцем на вас азірнуся.
Будзь здарова, маці міла!
Каб ты мяне не нарадзіла,
Каб ты мяне не карміла,
Шчасліўшая ты б была!
Каб я каршуном радзіўся,
Я бы без паноў абыўся:
У паншчыну б не пагналі,
У рэкруты б не забралі
І ў маскалі не аддалі.
Мне пастушком век не быці,
А ў маскалях трудна жыці,
А я і расці баюся,
Дзе ж я, бедны, абярнуся?
Ой, кажа́не, кажанé!
Чаму ж не сеў ты на мяне?
Каб я большы не падрос
ды ад бацькавых калёс.
Творы аб жыцці і творчасці П. Багрыма
- Powieść czasu mojego, czyli Przygody litewskie. – Londyn, 1854; Выд. 2‑е: Poznań, 1858.
- Апублікаваны ўпершыню ў М. Федароўскага: Lud bialoruski na Rusi Litewskiej, III [1903], 14–18. Пд.: Карский Е. Ф. Белоруссы. Т.3, кн.3. Художественная литература на народном языке. Петроград, 1922. У выданні: Белорусы: В 3 т. Т.3, кн. 2. Очерки словесности белорусского племени . – Мн.: БелЭн, 2007. – 704 с. С.233–661. С. 302, 323, 324.
- Александровіч, С.Х. Незабыўнымі сцежкамі: Нарысы аб беларускіх пісьменніках / С.Х. Александровіч. – Мн.: Вучпедвыд БССР, 1962. – 221 с. – (Школьная бібліятэка).
- Александровіч, С. Слядамі легенды // С. Александровіч // Тут зямля такая. – Мн., 1974.
- Бас, І. Паўлюк Багрым / І. Бас // Полымя. –1955. – № 3.
- Ждановіч, І. Твой слаўны сын, Крашын!: Нататкі з багрымаўскіх чытанняў / І.Ждановіч // Роднае слова. – 1992. – № 12. – С. 64–66.
- Запрудскі, І.М. Пытанне атрыбуцыі, паэтыка і эстэтыка верша «Зайграй, зайграй, хлопча малы…» / І.М. Запрудскі // Нарысы гісторыі беларускай літаратуры ХІХ ст. – Мн.: БДУ, 2003. – С. 5–48.
- Маліноўскі, М. «Багрым даўно ўжо стаў легендай…»: размова з мастаком Сымонам Свістуновічам – аўтарам помніка Паўлюку Багрыму / М. Маліноўскі // Роднае слова. – 1992. № 11. – С. 64–66.
- Маліноўскі, М. Дзяржавін і Багрым / М. Маліноўскі // Роднае слова. – № 6. – С. 79–81.
- Маліноўскі, М. Першы сялянскі паэт: Да 180-годдзя з дня нараджэння Паўлюка Багрыма / М. Маліноўскі // Роднае слова. – № 10. – С. 55–61.
- Паўлюк Багрым / пад рэд. А. Сабалеўскага; склад. В. Ляшук, А. Майсейчык; прадм. А. Сабалеўскага. – Мн.: Навука і тэхніка, 1994. – 256 с.
- Прысвячэнні Паўлюку Багрыму // Роднае слова. – 2007. – № 10. – С. 61.
- Сахута, Я. Багрымавы жаўранкі / Я.Сахута // Роднае слова. – – № 6. – С. 62–65.
- Содаль, У. Крашынскае рэха: да 185-годдзя з дня нараджэння Паўлюка Багрыма / У. Содаль // Роднае слова. – 1997. – № 11. – С. 147–159.
- Станкевіч, А. Магнушэўскі. Паўлюк Багрым. Баброўскі: (Да вытокаў беларускага адраджэння) / А. Станкевіч. – Вільня, 1937.
Першы сялянскі паэт – Паўлюк Багрым: бібліяграфічны паказальнік да 205-годдзя з дня нараджэння
© Поставская центральная районная библиотека
Багрым
(паглядзець, спампавацць)
2,222 просмотров всего, 1 просмотров сегодня
Спасибо!
Теперь редакторы в курсе.